پیسی یا ویتیلیگو یک بیماری پوستی که در آن بخش هایی از پوست رنگ طبیعی خود را از دست میدهد. قسمت هایی که دچار تغییر رنگ شده اند .معمولاً با گذشت زمان بزرگتر می شوند. این عارضه می تواند پوست هر قسمت از بدن را تحت تأثیر قرار دهد
پیسی میتواند روی مو و داخل دهان نیز تأثیربگذارد . به طور معمول رنگ مو و پوست توسط ملانین یا رنگدانه اصلی پوست و مو تامین میشود. ویتیلیگو زمانی اتفاق میافتد که سلولهایی ملانین تولید می کنند از بین می روند یا از کار می افتند. در این بخش از لک پوستی به علت و سایر عوامل مرتبط با پیسی می پردازیم.
علت پیسی یا ویتیلیگو
ممکن است یکی از موارد زیر است.
- اختلال در سیستم ایمنی (شرایط خود ایمنی)
- سابقه خانوادگی یا ژنتیکی
- یک عامل محرک مانند استرس یا آفتاب سوختگی شدید یا آسیب دیدگی پوستی مانند تماس با یک ماده شیمیایی
افراد با انواع پوست می توانند به این بیماری مبتلا شوند اما ممکن است در افراد با پوست قهوه ای یا سیاه بیشتر دیده شود این بیماری تهدید کننده زندگی یا مسری نیست.
علایم پیسی یا ویتیلیگو
- لکه های پوستی بدون رنگ که اغلب در ابتدا روی پوست دست و صورت و اطراف ناحیه تناسلی ظاهر می شود.
- سفید یا خاکستری شدن زود رس موهای سر مژه ها ابروها یا ریش
- از دست دادن رنگ در بافت هایی که داخل دهان یا بینی رو پوشاننده اند یا همان غشاهای مخاطی
پیسی می تواند در هر سنی بروز کند اما اغلب قبل از 30 سالگی شروع می شود.
انواع پیسی یا ویتیلیگو
دونوع پیسی وجود دارد پیسی غیر سگمنتال و سگمنتال
پیسی غیر سگمنتال
اگر لکه های سفید متقارن باشند ویتیلیگو غیر سگمنتال نام دارند. رایج ترین نوع پیسی غیر سگمنتال است و حدود 90 درصد افراد به این نوع مبتلا می شوند.لکه معمولا در هر دو طرف بدن به یک اندازه ظاهر می شوند. انها اغلب روی قسمت هایی از پوست که در معرض آفتاب قرار دارند مانند صورت گردن و دست ها نمایان می شوند.
پیسی سگمنتال
پیسی یا ویتیلیگو سگمنتال با سرعت بیشتری گسترش مییابد. اما نسبت به نوع غیرسگمنتال آن ثابتتر پایدار و منظمتر است. و به یک طرف بدن یا یک ناحیه مانند دست یا صورت محدود میشود. این مورد کمتر رایج است و فقط 10 درصد به این نوع پیسی مبتلا میشوند.بیشتر در سنین جوانی رخ میدهد و به مدت 1 یا 2 سال پیشرفت میکند و پس از آن متوقف میشود.
عوامل خطر پیسی غیر سگمنتال
شما ممکن است در معرض افزایش خطر ابتلا به پیسی غیرسگمنتال باشید اگرسایر:
- اعضای خانوادهی شما به این بیماری مبتلا هستند.
- به یک بیماری خود ایمنی دیگر مبتلا هستند
- به ملانوما نوعی سرطان پوست
- یا سرطان سیستم لنفاوی مبتلا هستند
- تغییرات خاصی در ژنهای خود دارید
عوارض
- افراد مبتلا به پیسی ممکن است بیشتر در معرض خطر پریشانی اجتماعی یا روانی
- آفتابسوختگی
- مشکلات چشمی
- از دست دادن شنوایی باشند
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد ؟
اگر مناطقی ازپوست و مو یا غشاهای مخاطی ای رنگ خود را از دست داد باید به پزشک مراجعه کنید.
تشخیص بیماری پیسی
پزشک در مورد سابقهی پزشکی شما سوالاتی میپرسد. و احتمالا پوست شما را با یک لامپ مخصوص معاینه می کند.
همچنین ممکن است به نمونهبرداری از پوست و آزمایش خون نیز نیاز باشد.
درمان پیسی یا ویتلیگو
انتخاب روش درمان بستگی به سن و میزان درگیر شدن پوست و محل بروز علایم سرعت پیشرفت بیماری تاثیر آن بر زندگی شما دارد. داروها و درمانهای مبتنی بر نور برای کمک به بازیابی رنگ پوست یا حتی از بین بردن رنگ پوست در دسترس هستند
داروها
هیچ دارویی نمیتواند روند بیماری را متوقف کنند اما برخی از داروها رو به تنهایی یا به صورت ترکیبی با نوردرمانی میتوانند به بازگرداندن بخشی از رنگ پوست کمک کنند مثل :
داروهایی که التهاب رو کنترل میکنند
داروهایی که بر سیستم ایمنی تاثیر میگذارد
روشهای درمان
نوردرمانی
نور درمانی یا اشعه فرابنفش Bبرای متوقف کردن یا کند کردن پیشرفت پیسی تاثیرگذار است
حذف رنگ باقیمانده یا دپیگمانتاسیون:
اگر پیسی شما گسترده است و سایر روشهای درمانی برای شما موثر نباشد این روش میتواند گزینهی مناسبی باشد با این روش به تدریج پوست روشن میشود به طوری که با نواحی بدون رنگ ترکیب میشود درمان 1 یا 2 بار در روز به مدت 9 ماه یا بیشتر انجام میشود.
عمل جراحی
اگر نور درمانی و داروها موثر نبودند ممکن است نیاز به عمل جراحی باشد
شیوهی زندگی و درمانهای خانگی در مورد بیماری ویتیلیگو:
از پوست خود در برابر نور خورشید و منابع مصنوعی اشعهی فرابنفش محافظت کنید از ضد آفتاب با طیف وسیع و مقاوم در برابر آب با اس پی اف حداقل 30 استفاده کنید. هر 2 ساعت 1 بار آن را تجدید کنید قسمت دارای پیسی پوست را با کمک محصولات آرایشی بپوشانید. محصولات آرایشی وبرنزه کننده میتواند در به حداقل رساندن تفاوت رنگ پوست شما کمک کنند
خالکوبی نکنید و آسیب به پوست مانند آسیبی که در اثر خالکوبی ایجاد میشود ممکن است باعث ایجاد لکهی جدیدی از پیسی در عرض 2 هفته شود
hys2cy